คืนความสุขด้วยสองมือ

         ด้วยงานที่รุมเร้าเข้ามาหลายทางในเวลาที่มีจำกัด บีบคั้นให้คุณนภนาท อนุพงศ์พัฒน์ ผู้จัดการหอจดหมายเหตุพิพิธภัณฑ์สุขภาพไทย เกิดความเครียด กังวล สมองตีบตัน ฟุ้งซ่านคิดวนเวียนถึงแต่งาน แต่ไม่ว่าจะทำอย่างไรก็คิดงานไม่ออก ฉับพลันก็นึกขึ้นมาได้ว่ามีเสื้อผ้าที่ขาดอยู่นานแล้วแต่ไม่มีเวลาจะซ่อมแซมให้เรียบร้อยสักที ครานี้เลยได้โอกาสหยิบมาเย็บทั้งๆ ที่ตัวเองก็เย็บผ้าไม่เป็น แต่เมื่อพยายามเย็บไปเรื่อยๆ ทีละเข็มๆ จิตใจก็จดจ่อ ยิ่งเย็บไม่เป็นก็ต้องยิ่งตั้งใจ จดจ่อระมัดระวัง ใจหนึ่งก็กลัวเข็มตำมือ อีกใจก็ต้องคอยดูว่าฝีมือการเย็บใช้ได้หรือยัง แล้วในช่วงเวลานั้นเอง คุณนภนาทก็สัมผัสถึงใจที่เป็นสมาธิ ไม่วอกแวก ยิ่งเย็บๆ ไปก็รู้สึกนิ่ง สงบ ความฟุ้งซ่าน ความเครียดกังวลผ่อนคลายลงไป สมองที่ตื้อตีบตันก็กลับโปร่งเบาสบาย ความสุขเล็กๆ ก็กลับคืนสู่ใจ

         พระไพศาล วิสาโล ก็เล่าให้ผู้เขียนฟังว่า เพื่อนของท่านกำลังฟุ้งซ่านอย่างหนัก สมองคิดนู่นคิดนี่ไม่หยุด ไม่รู้จะทำอย่างไรจึงไปนั่งหาเห็บหมา ซึ่งต้องใช้มือลูบขนแหวกขึ้นมามองหาเห็บและเก็บออกทีละตัวๆ ทำให้เพลินมีสมาธิอยู่กับงานตรงหน้าจนเวลาผ่านไปถึง ๕ ชั่วโมง มารู้ตัวอีกทีก็พบว่าความฟุ้งซ่านอันตรธานหายไปตอนไหนก็ไม่รู้

         การลงมือทำงานที่ต้องใช้ความละเอียด ประณีตด้วยสองมือของเรา ตากับมือและใจต้องประสานกันเป็นหนึ่งเดียวทำงานซ้ำๆๆๆ นี่เองเป็นเหตุให้สมองต้องหยุดคิดไปโดยปริยาย เมื่อหยุดคิดจิตก็นิ่ง มีสมาธิจดจ่ออยู่กับงานที่ทำตรงหน้า ความสงบจึงเกิดขึ้นภายในใจ สร้างความฉ่ำเย็น โปร่งเบา สลายความฟุ้งซ่านเคร่งเครียดที่เกาะกุมใจได้เป็นอย่างดี เมื่อจิตผ่องใสใจก็มีพลังที่จะสร้างสรรค์สิ่งดีๆ รวมถึงสามารถขยายพื้นที่ความสุขเข้ามาครอบครองใจได้มากขึ้น

         นอกจากนี้ การใช้สองมือทำงานยังช่วยสร้างความเชื่อมั่นในตัวเองให้เกิดขึ้นในใจ ดังที่คุณนภนาทให้ข้อคิดเห็นที่น่าสนใจว่า 

         “คนเราไม่ค่อยได้ทำอะไรแล้วรู้สึกว่ามันสำเร็จบ่อยๆ ในชีวิต การเย็บผ้าเป็นเรื่องเล็กๆ ก็จริง แต่ก็ทำให้เรารู้สึกว่าเราทำอะไรบางอย่างสำเร็จได้ด้วยตัวเอง สำหรับคนที่ในชีวิตประจำวันโอกาสที่เราจะทำงานอะไรสำเร็จด้วยตัวเองมีน้อยมาก ส่วนใหญ่จะทำงานที่เป็นกิจวัตรก็เสร็จเป็นวันๆ จึงมองไม่เห็นศักยภาพของตัวเอง งานบางคนกว่าจะเสร็จก็ใช้เวลานานมาก ระหว่างนั้นบางทีก็ห่อเหี่ยวว่าจะทำเสร็จไหม แต่ถ้ามีความสำเร็จเล็กๆ น้อยๆ อย่างนี้ บางทีจะช่วยให้รู้สึกดีขึ้น ช่วยเรื่องการวางจิตวางใจด้วย เพราะอย่างน้อยก็มีอะไรให้เห็นเป็นรูปธรรม”

         ส่วนน้องอีกคนหนึ่งซึ่งเป็นคนมีฝีมือทางด้านเย็บปักถักร้อยกล่าวว่า สำหรับเธอเวลาที่ได้ลงเข็มแต่ละเข็มปักผ้าจะรู้สึกตื่นเต้นว่าจะมีอะไรเกิดขึ้นใหม่ เวลาที่ปักลงไปรอยหนึ่งๆ จะเกิดรูปนี้ ถ้าปักเติมอีกก็จะกลายเป็นอีกรูปหนึ่ง จากเส้นหนึ่งกลายเป็นดอกหนึ่ง จากดอกหนึ่งกลายเป็นช่อหนึ่ง เธอเห็นความมหัศจรรย์ที่ตัวเองค่อยๆเติมๆๆ ทีละเส้นๆ แล้วกลายเป็นรูปเป็นร่างเป็นดอก ทำให้รับรู้ถึงความงดงามที่ค่อยๆ ก่อตัวขึ้นทีละนิดๆ จนสมบูรณ์ และยิ่งถ้ามีคนมาชื่นชมผลงานแล้วอยากให้ช่วยปักให้บ้าง จะยิ่งมีความสุขที่ได้ทำอะไรสวยงามให้คนอื่น

         วันนี้ จึงอยากเชิญชวนให้มาลองสร้างความสุขที่มหัศจรรย์จากสองมือเรา ละนิ้วออกจากหน้าจอสมาร์ทโฟนซึ่งให้ได้เพียงมายาภาพแห่งความสำเร็จ ไม่ว่าเกมนั้นจะยิ่งใหญ่แค่ไหน ก็คงไม่สามารถสร้างความสุขที่แท้อันเกิดจากความสงบในใจได้เท่าการลงมือสร้างสรรค์ผลงานด้วยสองมือเราจริงๆ รูปธรรมที่จับต้องมองเห็นได้ตรงหน้านี่ล่ะค่ะ คือสิ่งยืนยันความสุขและความสำเร็จ ที่เราสามารถชื่นชมตัวเองได้เต็มภาคภูมิ 

         เลือกกิจกรรมทำมือที่ถูกจริตสักอย่างมาทำยามว่าง หรือเวลาที่เศร้า เหงา เครียด อาจช่วยคืนความสุขกลับมาสู่ใจได้นะคะ

• เย็บผ้า ปักผ้า
• ปั้นดินน้ำมันหรือแป้งโด
• ทำสมุดทำมือ
• ปั้นเซรามิก
• ถักโครเชต์
• ปักครอสติส
• วาดภาพ
• พับดาวกระดาษ
• ปลูกต้นไม้
• กวาดใบไม้
• ซักผ้า
• ขัดห้องน้ำ
• ทำอาหาร
• แกะสลักผักผลไม้
• ฯลฯ