เปิดเล่ม: จดหมายข่าวพุทธิกา ฉบับที่ 38

พระไพศาล วิสาโล 1 เมษายน 2010

ใครๆ ก็อยากได้ชีวิตใหม่  แต่ชีวิตใหม่ไม่ได้อยู่ที่การมีงานใหม่ รถคันใหม่ บ้านหลังใหม่ หรือคู่ครองคนใหม่  หากอยู่ที่การมีจิตใจใหม่ กล่าวคือมีคุณภาพจิตที่ดีกว่าเดิม รวมทั้งมีมุมมองใหม่ ที่ทำให้เราเป็นทุกข์น้อยลง หรือมีความสุขมากขึ้นแม้สภาพชีวิตและสิ่งรอบตัวจะยังคงเดิม สามารถชื่นชมสิ่งที่มี   รวมทั้งเห็นแง่งามจากความทุกข์ได้

ชีวิตใหม่ในแง่นี้สามารถเกิดขึ้นได้ทันที โดยไม่ต้องรอเปลี่ยนงานหรือสภาพแวดล้อมเสียก่อน  เพราะเพียงแค่มีจิตใจใหม่  ก็สามารถเปลี่ยนร้ายให้กลายเป็นดี หรือเปลี่ยนเคราะห์ให้กลายเป็นโชคได้  รวมทั้งทำให้เห็นโลกในมุมใหม่ที่ไม่เคยนึกถึงมาก่อน

การมีจิตใจใหม่ ทำให้เรามีท่าทีใหม่ต่อโลกและชีวิต  สิ่งที่เคยทำให้เราร่ำไห้หรือโกรธเคือง จะไม่สามารถสั่นคลอนทิ่มแทงจิตใจเราได้อีกต่อไป  สิ่งที่เคยทำให้เราลุ่มหลงมัวเมา จะไม่อาจครอบงำจิตใจเราได้อีก  เราจะมีชีวิตที่เป็นอิสระและสงบเย็นยิ่งกว่าเดิม

การมีจิตใจใหม่คือหลักประกันแห่งความสุขที่แท้จริง  หากคุณภาพจิตยังคงเดิม แม้จะมีสิ่งดีๆ เกิดขึ้นในชีวิต เช่น โชคลาภ ชื่อเสียง ความสำเร็จ  ก็ทำให้เรามีความสุขได้ชั่วคราวเท่านั้น  ไม่ช้าไม่นานก็จะเบื่อหน่าย และโหยหาสิ่งใหม่ที่ดีหรือมากกว่าเดิม  แต่เมื่อได้มาสมใจก็ใช่ว่าจะมีความสุขยั่งยืน  ยิ่งกว่านั้นมีใครในโลกนี้หรือที่สมหวังในทุกสิ่ง  ไม่ว่าจะร่ำรวยยิ่งใหญ่เพียงใดก็ต้องพบกับความผิดหวัง ต้องพลัดพรากจากสิ่งที่รัก ประสบสิ่งที่ไม่รัก ต้องแก่ ต้องเจ็บ และในที่สุดก็ต้องตาย  แต่หากมีจิตใจใหม่ แม้จะประสบกับเหตุร้าย ก็ยังสามารถรักษาใจให้ปกติได้

จิตใจจะใหม่ได้ก็เพราะมีธรรมรักษาใจไม่ให้เศร้าหมอง เช่น มีสติรู้ทันอารมณ์อกุศล และมีปัญญารู้เท่าทันความจริงของชีวิตจนปล่อยวางได้   หากชีวิตคือการเดินทาง  เราก็หนีไม่พ้นที่จะต้องเดินในที่โล่ง  ต้องเจอแดดแผดเผาและพายุฝนเป็นนิจ  ธรรมเปรียบเสมือนร่มที่ช่วยคุ้มกันเราไม่ให้ร้อนเมื่อเจอแดด  ไม่เปียกปอนเมื่อเจอฝน จึงสามารถเดินถึงที่หมายได้โดยปลอดภัย

ไม่ว่าบ้านเมืองจะสงบหรือวุ่นวาย  เศรษฐกิจจะลงหรือขึ้น  เราก็ยังมีความสุขได้ในทุกความเปลี่ยนแปลงหากมีธรรมรักษาใจ  และเมื่อรักษาใจให้เป็นสุขได้ เราจะมีพลังในการเยียวยาครอบครัว ฟื้นฟูชุมชน และช่วยเหลือสังคมให้ดีขึ้นได้

พุทธิกาฉบับนี้ออกมาท่ามกลางความผันผวนของเหตุการณ์บ้านเมือง  หวังว่าบทความในเล่มนี้จะช่วยให้ผู้อ่านมีภูมิคุ้มใจให้สามารถผ่านพ้นความผันผวนทั้งหลายด้วยดี

บทความที่เกี่ยวข้อง

 


อ่านจดหมายข่าวพุทธิกาฉบับอื่นๆ ได้ ที่นี่

พระไพศาล วิสาโล

ผู้เขียน: พระไพศาล วิสาโล

เจ้าอาวาสวัดป่าสุคะโต และประธานมูลนิธิเครือข่ายพุทธิกา