วันที่ตัวกับใจไม่ตรงกัน…มีลมหายใจเป็นเพื่อน

เครือข่ายพุทธิกา 11 กรกฎาคม 2024

ลมหายใจเป็นเพื่อนที่ดีที่สุดของมนุษย์ เพราะเขาอยู่กับเราทุกที่ทุกเวลา จนกระทั่งวันสุดท้ายของชีวิต แต่คนส่วนใหญ่มักหลงลืมเพื่อนใกล้ตัวที่ชื่อลมหายใจ ไม่ว่าจะทุกข์หรือสุขก็มักจะมองหาเพื่อนนอกตัวเสมอ

การรับรู้ลมหายใจเป็นการฝึกความรู้สึกตัวดีที่สุด ในแง่ทำได้ทันทีและเห็นผลทันใจ การรับรู้และเห็นลักษณะการหายใจของเรา…ยาว สั้น ลึก ตื้น จะช่วยสะท้อนสภาพภายในร่างกายและใจเราได้เป็นอย่างดี และเมื่อประสบกับภาวะ “ไม่โอเค” เราสามารถใช้การหายใจเป็น “สมอ” หรือจุดยึดเพื่อดึงตัวเองกลับมาตั้งมั่นได้อีกครั้ง

ส่วนการนับลมหายใจจะเป็นประโยชน์ กรณีรู้สึกฟุ้งซ่านเป็นพิเศษ เนื่องจากกระบวนการนับจะทำหน้าที่เป็น “นั่งร้าน” ที่ช่วยดึงเรากลับมายังฐานรากที่มั่นคงได้อีกครั้ง

ลองเลือกฝึกการหายใจแบบใดแบบหนึ่ง ต่อไปนี้

1.  วิธีที่ 1 ขณะสูดลมหายใจเข้า นับ “1-1-1-1” จนลมเข้าไปเต็มปอด เมื่อหายใจออก นับ “2-2-2-2 จนไม่มีลมเหลืออยู่ในปอด เมื่อหายใจเข้า นับ “3-3-3-3” จนลมเต็มปอด หายใจออก นับ “4-4-4-4” นับไปเรื่อยเช่นนี้จนถึง 10 แล้วย้อนกลับไปที่ 1 ใหม่ จะนับกี่รอบก็ได้ตามที่ต้องการ จนกว่าจิตใจจดจ่ออยู่กับลมหายใจ

2.  วิธีที่ 2 ให้นับเร็วๆ ตั้งแต่1 ถึง10 คือขณะหายใจเข้า นับ 1-2-3-4-5-6-7-8-9-10 ขณะหายใจออกนับ 1-2-3-4-5-6-7-8-9-10 จะฝึกกี่เที่ยวก็ได้ จนกว่าจะมีสมาธิกับลมหายใจ

3.  วิธีที่ 3 นับไล่จาก 5 ขึ้นไปหา 10 เมื่อหายใจเข้า นับ 1-2-3-4-5 (นับแค่ 5 เท่านั้น) เมื่อหายใจออก ให้นับ 1-2-3-4-5-6 (นับแค่ 6) จากนั้นเมื่อหายใจเข้านับ 1-2-3-4-5-6-7 (นับถึง 7) และเมื่อหายใจออกนับ 1-2-3-4-5-6-7-8 ให้นับทำนองเดียวกันนี้จนถึงนับ 9 เมื่อหายใจเข้า และนับถึง 10 เมื่อหายใจออก ทำได้เท่าที่ต้องการจนจิตตั้งมั่น

4.  วิธีที่ 4 สูดลมหายใจเข้ายาวจนลมเข้าเต็มปอด แล้วนับในใจ “1” แล้วหายใจออกจนลมหมดปอด แล้วนับในใจ “2” จากนั้นสูดลมหายใจเข้าใหม่จนสุด นับในใจ “3” แล้วหายใจออกจนลมหมดปอด นับในใจ “4” นับไปเช่นนี้จนถึง 10 แล้วนับถอยหลังจาก 10 ลงไปถึง 1 จากนั้นให้เริ่มใหม่จาก1 ถึง 10 และ 10 ถึง 1

5.  วิธีที่ 5 รวมการหายใจเข้าและหายใจออกเข้าด้วยกัน แล้วนับในใจ “1” ครั้งนี้เราจะต้องนับลมหายใจเข้าและลมหายใจออกรวมกันเป็นหนึ่ง จากนั้นสูดหายใจเข้าและปล่อยลมออกมา แล้วนับในใจ “2” วิธีนี้นับถึงแค่ 5 เท่านั้น แล้วนับถอยหลังตั้งแต่ 5 ลงไปหา 1 จนกระทั่งลมหายใจละเอียดและสงบเงียบ

การนับลักษณะนี้จะเมื่อต้องการฝึกให้จิตจดจ่ออยู่ที่จุด ๆ เดียวเท่านั้น ให้เลิกนับเมื่อรู้สึกว่ารับรู้ลมหายใจที่เข้า-ออกตกกระทบที่รูจมูกได้แล้ว