เปิดเล่ม: จดหมายข่าวพุทธิกา ฉบับที่ 15

พระไพศาล วิสาโล 1 กรกฎาคม 2004

จริยธรรมของคนไทยกำลังเสื่อมถอยอย่างน่าเป็นห่วง โดยเฉพาะในหมู่เยาวชน  ปัญหาดังกล่าวมิได้มีสาเหตุมาจากความอ่อนแอของครอบครัว ชุมชน หรือความล้มเหลวของระบบการศึกษาและสถาบันศาสนาเท่านั้น  หากยังเกี่ยวข้องกับปัจจัยอื่นๆ อีกมาก เช่น ระบบสื่อสารมวลชน และที่ปฏิเสธไม่ได้คือรัฐบาล

ในช่วง ๓-๔ ปีที่ผ่านมา นอกจากรัฐบาลจะไม่ให้ความสนใจในการยกระดับจริยธรรมของคนไทยแล้ว กลับมีแนวโน้มที่จะทำให้จริยธรรมของคนไทยเสื่อมถอยลง  ส่วนหนึ่งโดยการกระตุ้นการบริโภคและส่งเสริมให้คนไทยยืมง่ายใช้คล่อง จนเกิดค่านิยมฟุ้งเฟ้อหลงใหลในวัตถุอย่างไม่เคยปรากฏมาก่อน  แต่ที่น่าเป็นห่วงกว่านั้นก็คือการพยายามผลักดันการพนันให้เป็นสิ่งถูกต้องและเป็นที่ยอมรับของสังคม  อาทิ การนำหวยเถื่อนขึ้นมาบนดิน  การพยายามจัดตั้งโครงการอบายมุขครบวงจรในชื่อเอนเทอร์เทนเม้นท์คอมเพล็กซ์  และล่าสุดคือการผลักดันสลากลิเวอร์พูล (หรือ “หวยหงส์”) ขึ้นมา

นี้เป็นสัญญาณอันตรายที่คนไทยยังไม่สู้ตระหนัก  ขณะที่ผู้คนจับตาจดจ่ออยู่ที่สถานการณ์ความรุนแรงในภาคใต้  การขึ้นค่าน้ำมัน  หรือโรคหวัดนกอยู่นั้น  จิตวิญญาณของคนไทยทั้งประเทศกำลังถูกกัดกร่อนด้วยค่านิยมรวยทางลัด ซึ่งนำไปสู่การทุจริตคอรัปชั่นในทุกรูปแบบตั้งแต่การโกงข้อสอบ จ้างทำวิทยานิพนธ์  ไปจนถึงการยักยอกเงินของหลวง และที่กำลังเกิดขึ้นชัดเจนคือ “การคอรัปชั่นเชิงนโยบาย” หรือการออกมาตรการและนโยบายที่ให้ประโยชน์แก่พวกพ้อง

สังคมไทยกำลังมาถึงหัวเลี้ยวหัวต่อที่สำคัญ ไม่เฉพาะในทางเศรษฐกิจ การเมือง เท่านั้น หากยังรวมถึงจริยธรรมด้วย ด้วยเหตุนี้ ธรรมานุรักษ์ ฉบับนี้เราจึงนำเสนอสามบทความซึ่งตัดตอนมาจากการเสวนาเรื่อง “จุดเปลี่ยนจริยธรรมคนไทยในยุคทักษิโณมิกส์” ซึ่งเครือข่ายชาวพุทธเพื่อพระพุทธศาสนาและสังคมไทยจัดขึ้นเมื่อวันที่ ๑๒ มิถุนายนที่ผ่านมา ณ หอประชุมเล็ก มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

ขณะเดียวกันก็มีบทความเกี่ยวกับผลกระทบทางเศรษฐกิจและสังคมอันเนื่องจากการทำบ่อนคาสิโนให้เป็นสิ่งถูกกฎหมายในประเทศต่างๆ  ทั้งนี้เพื่อเป็นข้อเตือนใจสำหรับคนไทยที่อาจยังไม่ตระหนักถึงเรื่องนี้อย่างเพียงพอ

ธรรมานุรักษ์ ฉบับนี้ออกมาในช่วงเทศกาลเข้าพรรษา  ขอให้สามเดือนนี้เป็นโอกาสที่ทุกท่านจะได้ทำสิ่งดีงามให้แก่ตนเอง เช่น ทำชีวิตให้โปร่งเบาเรียบง่าย หลีกเว้นจากสิ่งที่เป็นโทษต่อร่างกายและจิตใจ  มีเวลาครุ่นคิดพินิจธรรม ทั้งนี้เพื่อความสะอาด สงบ และสว่างจักบังเกิดแก่ตนเองในที่สุด


อ่านจดหมายข่าวพุทธิกาฉบับอื่นๆ ได้ ที่นี่

พระไพศาล วิสาโล

ผู้เขียน: พระไพศาล วิสาโล

เจ้าอาวาสวัดป่าสุคะโต และประธานมูลนิธิเครือข่ายพุทธิกา