ประชาชนภาคใต้ไม่ได้ประสบภัยจากคลื่นสึนามิเท่านั้น หากยังต้องเผชิญกับคลื่นแห่งความรุนแรง ซึ่งจนถึงทุกวันนี้ยังไม่ได้ลดน้อยถอยลงไปเลย ในขณะที่คลื่นสึนามิชักนำเอาคลื่นน้ำใจตามมาจากทุกสารทิศ ชุบชีวิตผู้คนให้พ้นจากความลำเค็ญเป็นลำดับ แต่ดูเหมือนว่าคลื่นแห่งความรุนแรงกลับชักนำเอาคลื่นแห่งความเกลียดชังคับแค้นเข้ามาระลอกแล้วระลอกเล่าจนท่วมท้นหัวใจของผู้คน
ความรุนแรงนั้นไม่อาจชนะได้ด้วยความรุนแรง ในทำนองเดียวกันความเกลียดชังก็ไม่อาจขจัดได้ด้วยความเกลียดชัง แต่ต้องระงับด้วยความรัก ความเข้าใจ และการให้อภัย การตอบโต้ด้วยความรุนแรงมีแต่จะเพิ่มความร้าวฉาน โดยไม่มีใครเป็นผู้ชนะ ชัยชนะจะเกิดขึ้นได้อย่างแท้จริงก็ด้วยการสร้างสมานฉันท์ระหว่างกัน มนุษย์เรานั้นมีความคล้ายคลึงกันมากกว่าความแตกต่าง ดังนั้นแม้จะแตกต่างกันทางด้านภาษา เชื้อชาติ ศาสนา และประวัติศาสตร์ แต่เราก็ยังมีจุดร่วมอีกมากมายที่สามารถเชื่อมทุกคนเข้าเป็นหนึ่งเดียวกันได้
การจัดตั้งคณะกรรมการอิสระเพื่อความสมานฉันท์แห่งชาติ เมื่อไม่นานมานี้น่าจะเป็นจุดเริ่มต้นที่ดีสำหรับการสร้างสมานฉันท์ไม่ใช่เฉพาะในภาคใต้เท่านั้น หากควรครอบคลุมทั้งประเทศ อย่างไรก็ตามสมานฉันท์ไม่อาจเกิดขึ้นได้โดยเพียงแต่ยิ้มให้กันเท่านั้น หากจะต้องเปิดใจเพื่อเผชิญกับความจริงที่เจ็บปวด พร้อมๆ กับการพยายามขจัดเงื่อนไขที่ก่อความรุนแรงและความรังเกียจเดียดฉันท์กัน ควบคู่ไปกับการสร้างความยุติธรรมให้เกิดขึ้น
ธรรมานุรักษ์ ฉบับนี้จึงขอนำเสนอบทความของนายแพทย์ประเวศ วะสี ว่าด้วยยุทธศาสตร์สมานฉันท์และความยุติธรรม เพื่อจุดประเด็นให้มีการคิดใคร่ครวญในเรื่องนี้อย่างจริงจัง ขณะเดียวกันควันหลงจากเหตุการณ์สึนามิยังไม่หมดไปง่ายๆ งานรำลึก ๑๐๐ วันสึนามิเพิ่งผ่านไปไม่นาน จึงขอนำเสนอบทความที่สืบเนื่องจากงานดังกล่าว ทั้ง ๓ บทความมีที่มาจากปาฐกถาและการอภิปรายที่เขาหลัก อ.ตะกั่วป่า จ.พังงา เมื่อวันที่ ๔ เมษายน โดยไม่เพียงมองไปข้างหลังเพื่อหาบทเรียนจากวิบัติภัยครั้งสำคัญเท่านั้น หากยังเป็นการมองไปข้างหน้าเพื่ออนาคตที่ปลอดภัยและมั่นคงยิ่งกว่าเดิม
อ่านจดหมายข่าวพุทธิกาฉบับอื่นๆ ได้ ที่นี่